Neobične božićne tradicije: od vještica do KFC-a

Hrišćani širom svijeta proslavljajući Božić zapravo slave Hristovo rođenje. Ali svaka kultura ima neku svoju regionalnu posebnost, stvarajući tako tradicije jedinstvene za pojedine oblasti.

Skejtom na liturgiju

Prisustvo božićnim bogosluženjima uobičajeno je u većini zemalja, ali Venecuelanci su tu korak ispred ili "točak ispred”. Naime, oni 24. decembra idu skejtom na ponoćne službe u znak sjećanja na Hristovo rođenje. Vjeruje se da je to odgovor sunčanog juga na sanke na snježnom sjeveru; praksa koja je počela 1960-ih i dalje je popularna. Saobraćaj je blokiran radi bezbjednosti skejtera.

Betlehemska zvijezda

Priča o Božiću nikada nije potpuna bez spominjanja betlehemske zvijezde koja je vodila tri kralja do jaslica bebe Isusa. Na Filipinima, zvijezde kao lampioni su okačene ispred domova tokom božićne sezone. Napravljene su od bambusa i japanskog papira. Ovi svečani lampioni simbolizuju nadu i svjetlost.

Noć rotkvica

Rotkvice su dugo bile dio života u gradu Oahaka, Meksiko. Još davne 1897. godine, gradonačelnik je došao na ideju za neobičnu predbožićnu aktivnost: Noć rotkvica. Održava se svake godine 23. decembra, kada vješti lokalni umjetnici rezbare prizore iz svakodnevnog života u lokalno uzgojenim rotkvicama i izlažu ih na božićnom marketu. S obzirom na doba godine, hrišćanske teme su takođe zastupljene, poput ovog prizora rođenja Hristovog.

Od neba do zemlje

Većina prizora rođenja Hristovog ima „nebeski“ izgled i osjećaj, ali u Kataloniji, Španija, uključuju i jedan posebno ljudski lik: „El Caganer,“ ili „onaj koji vrši nuždu.“ Obično smješten u ćošku, to je figurica seljaka sa spuštenim pantalonama, koji nosi tradicionalnu katalonsku crvenu kapu i vrši nuždu. Postoji mnogo teorija o njegovom porijeklu, ali se smatra simbolom plodnosti među farmerima, budući da izmet predstavlja dobro prirodno gnojivo.

Prijeteći pomoćnik Djeda Mraza

Dok Sveti Nikola iliti Djeda Mraz donosi poklone onima koji su bili „fini“, u Austriji, njegov pomoćnik Krampus se bavi onima koji su bili „nestašni". Festival Krampusnaht, koji se održava 5. decembra — uoči Nikoljdana po Gregorijanskom kalendaru — slavi ovo biće koje ima „užarene oči, spaljeno krzno i uvijene jelenske rogove, i koje šamara ljude brezovim grančicama i kidnapuje djecu... da bi mogao "kasnije ih udavi ili pojede."

Pozdrav od Paje Patka

Svakog 24. decembra u 15 časova švedske porodice sjednu da gledaju božićni specijal Volta Diznija iz 1958. pod nazivom „Od svih nas svima vama“. Prema pisanju lista The Local u Švedskoj, više od 4,5 miliona ljudi — skoro polovina cjelokupnog stanovništva zemlje — gledalo je ovaj jednosatni specijal 2020. godine, što ga čini najgledanijom TV emisijom u u modernoj istoriji Švedske.

Stakleni krastavčić

Njemačke božićne tradicije su popularne u Sjedinjenim Državama. Jedna od njih je da se okači na jelku „božićni kiseli krastavčić - made in Germany”. Ali vrlo malo ljudi u Njemačkoj je ikad čulo za ovaj običaj, koji nije posebno rasprostranjen ni u SAD. Najvjerovatnije je da su tradiciju stvorili njemački doseljenici krajem 19. vijeka. U svakom slučaju, četvrta generacija duvača stakla iz Tiringije, gdje je stakleni krastavčić izmišljen 1880. godine, proizvodi ih od tada.

La Befana, italijanska božićna vještica

Dobrodušna Befana iz Italije trebalo je da posjeti novorođenog Isusa sa mudracima, ali je prvo željela da završi svoj posao na razboju. Kasnije vještica nije mogla sama da se snađe, pa uoči Bogojavljenja, 5-6. januara, leti po svijetu tražeći dijete. Dobru djecu ona nagrađuje slatkišima; oni koji su bili loši dobijaju grumen "uglja" napravljen od šećera.

Božić u januaru

I dok se 25. decembar naširoko slavi kao datum Hristovog rođenja u mnogim hrišćanskim zemljama, u Etiopskoj pravoslavnoj crkvi Božić – koji se zove Ganna ili Genna – se obilježava 7. januara. Mnogi etiopski pravoslavni hrišćani takođe učestvuju u specijalnom božićnom postu do 43 dana prije Božića, koji je takođe poznat kao „Post proroka“ (ili Tsome Nebiyat). Srpska pravoslvna crkva takođe proslavlja Božić 7. januara.

KFC umjesto ćurke

Manje od jednog procenta stanovništva Japana se izjašnjavaju kao hrišćani, i tu je Božić sekularni praznik. Ipak, jedna tradicija je evoluirala: prikazuje se veseli čikica sa naočarima i bijelom jarećom bradicom a koji pak nije Deda Mraz. Od kada je lanac brze hrane, poznat kao Kentucky Fried Chicken, pokrenuo svoju marketinšku kampanju „Kentaki za Božić“ 1974. godine, čuvena pržena piletina pukovnika Sandersa je sada božićna tradicija u Japanu.

Veče mira

Božić takođe nije tipična kulturna proslava u Kini, ali se ovdje nedavno razvila jedna posebna lokalna praksa. „Badnje veče“ na mandarinskom se prevodi kao ping'anje, ili „veče mira“. To zvuči kao "pingguo", što znači "jabuka". Tako je inovativna lingvistička fuzija rezultirala popularnim poklonom jabuka tokom Božića poznatim kao „ping’anguo“ ili „jabuke mira“.