سایه تردید بر جشن سالگرد ناتو در لندن
۱۳۹۸ آذر ۱۲, سهشنبهسازمان پیمان آتلانتیک شمالی در حالی به هفتادمین سالگرد تأسیس خود پا گذاشته، که تردید در مورد آینده آن به بحثی جدی در اروپا و آلمان بدل شده است. صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل و همتایان او از ۲۸ عضو دیگر ناتو در مراسم سالگرد تأسیس ناتو در لندن درباره این آینده این سازمان بحث و رایزنی خواهند کرد.
در آلمان، اکثر شهروندان این کشور به وضوح از قدرت نظامی آمریکا فاصله گرفتهاند: ۵۵ درصد از کسانی در یک نظرسنجی به درخواست آژانس مطبوعات آلمان شرکت کردند، گفتهاند که کشورهای اروپایی عضو ناتو باید قادر باشند بدون کمک ایالات متحده از خود دفاع کنند.
آنها مانند رئیسجمهور فرانسه امانوئل مکرون، که اخیراً گفته بود ناتو دچار "مرگ مغزی" شده و اروپا باید در زمینه دفاع از خود مستقل شود، فکر میکنند. رئیسجمهور فرانسه حتی پیشنهاد کرده بود که اروپا میتواند زرادخانهای هستهای داشته باشد. این موضعگیری نشان از تغییری جدی در اتحاد ماورای آتلانتیک اروپا و آمریکا دارد. آمریکا با زرادخانه هستهای خود تا کنون حامی و محافظ اروپا به شمار میرفت.
با این حال، مرکل و وزیر خارجه آلمان هر دو هنوز تأکید دارند که اروپا بدون ایالات متحده نمیتواند از خود دفاع کند.
وزیرخارجه آلمان هایکو ماس پس از انتقاد شدید مکرون از ناتو پیشنهاد کرده بود گروه کاری برای اصلاح ساختار ناتو تشکیل شود تا پیشنهادهایی برای همکاری سیاسی بهتر متحدان این پیمان ارائه کند. حال قرار است پس از اجلاس لندن "پروسه تجدیدنظر" آغاز شود که البته دستور کار آن هنوز روشن نیست و بازه زمانی هم برای آن مشخص نشده است.
وزیرخارجه آلمان پیش از اجلاس لندن با اطمینان گفته بود: «بحثهای هفتههای اخیر برای من مثال روشنی از زنده بودن ناتو است» او تأکید کرده بود که اعضای ناتو در اجلاس لندن در پی "ثبات و همکاری نزدیکتر بر اساس ارزشهای متحدان دو سوی اقیانوس اطلس" در ناتو هستند.
با این حال بسیاری در آلمان این پیمان فرامنطقهای را به دیده انتقاد مینگرند. در نظرسنجی سازمان YouGov که به درخواست آژانس مطبوعات آلمان برگزار شده است، تنها یک پنجم پرسششوندگان (۲۱ درصد) گفتهاند که اروپاییها نباید از پشتیبانی نظامی ایالات متحده چشمپوشی کنند.
تقریباً نیمی از آنها خواستار خروج کامل یا بخشی از سربازان آمریکایی از خاک آلمان شدهاند. حدود ۳۴ هزار سرباز ارتش آمریکا در آلمان مستقر هستند. تنها ۳۲ درصد پرسششوندگان گفتهاند که موافق ماندن تمام نیروهای آمریکایی در آلمان هستند.
نکته جالب اینجاست که پرسششوندگان همانقدر که خواستار فاصله گرفتن از آمریکا بودهاند، خواستار نزدیکی بیشتر به روسیه شدهاند. ۵۴ درصد آنها بر این باورند بودهاند که ناتو باید به جای افزایش قدرت بازدارندگی خود در برابر روسیه، به همکاری بیشتر با این کشور توجه کند.
انتظار میرود در نشست دو روزه لندن رهبران همه ۲۹ متحد ناتو شرکت کنند. این اجلاس با مراسم رسمی پذیرایی در توسط ملکه الیزابت دوم آغاز میشود.
رئیسجمهور آمریکا پیش از پرواز به لندن بار دیگر تأکید کرد که آمریکا تا کنون برای ناتو "خیلی زیاد" پرداخت کرده است. اما او همزمان پذیرفته که در حال حاضر متحدان ناتو مشارکت مالی بیشتری برای تأمین هزینههای ناتو دارند. ترامپ با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر مدعی شده که از زمان روی کار آمدن او، شمار متحدان ناتو که به وعده خود برای بودجه این پیمان نظامی عمل کردند، بیش از دو برابر شده است. ترامپ تهدید کرده بود که ایالات متحده را از اتحاد سال ۲۰۱۸ از ناتو خارج میکند. با این تهدید بحثی جدی درباره استقلال بیشتر اروپا از آمریکا در اتحادیه اروپا شکل گرفت.