تجربه عراق، راهگشای بن‌بست افغانستان

دولت افغانستان بطور غیر مستقیم از تغییر فرمانده نیروهای نظامی آمریکا و ناتو در این کشور استقبال کرد. سخنگوی کرزای، رئیس‌جمهوی افغانستان، گفت: «با این تغییر امیدواریم، که نیروهای خارجی در عملیات خود توجه بیشتری به حفظ جان غیرنظامیان داشته باشند. کشته شدن مردم عادی ضربه‌ای بر نیروهای ائتلافی و دولت مرکزی در افغانستان است.»

روزنامه "فایننشال تایمز آلمان“ گزارشی پیرامون تغییر فرماندهی نیروهای ناتو و آمریکا در افغانستان نگاشته و در جستجوی یافتن دلایلی برای این برکناری است.

نارضایتی اوباما از شرایط افغانستان

رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، در روز دوشنبه ۲۱ اردیبهشت، به طرز غیرمنتظره‌ای دیوید مک‌کیرنن، ژنرال چهار ستاره این کشور را از سمت فرماندهی نیروهای ناتو و آمریکا در افغانستان برکنار و فوراً بازنشسته کرد. بازنشستگی مستقیم یک ژنرال چهار ستاره از سمت یک فرماندهی مهم، در آمریکا کم‌سابقه است و نارضایتی واشنگتن را از کارکرد واحد نظامی این کشور در افغانستان نشان می‌دهد.

مک‌کیرنن در سال گذشته و به دستور جورج بوش، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، به فرماندهی نیروهای مستقر در افغانستان برگزیده شده بود. اما برغم افزایش و تقویت نیروهای نظامی آمریکا و پذیرش استراتژی جدیدی در افغانستان، شرایط امنیتی در پاکستان و افغانستان وخیم‌تر از گذشته شد.

ظاهراً دلیل این برکناری، افزایش قربانیان غیرنظامی و بی‌گناه در عملیات‌ اخیر ارتش آمریکا بوده است. بویژه بمباران مناطق شورشیان با هواپیماهای کوچک بی‌سرنشین در ماه گذشته، از مردم عادی قربانیان زیادی گرفت. این امر سبب برانگیختن خشم افغانی‌ها و دشمنی آنان با نیروهای ناتو شده است. به گفته سازمان ملل متحد، در آخرین حمله هوایی آمریکا، بیش ۸۰۰ نفر غیرنظامی جان باختند.

این حوادث سبب تشدید فشار بر دولت لرزان کرزای شده و از اعتبار حکومت مرکزی به شدت کاسته است.

به گفته روزنامه “فایننشال تایمز آلمان“، اوباما از شرایط عمومی در هندوکش به شدت ناخشنود است. بی‌شک این برکناری به معنای آن است که واشنگتن فرماندهان نظامی را، بیش از همه، مسئول ناامنی و نابسامانی موجود در افغانستان می‌داند.

کارشناس جنگ‌های نامتقارن در سمت فرماندهی

انتصاب استانلی مک‌کریستال، ژنرال سه ستاره، با استراتژی جدید آمریکا در افغانستان و پاکستان هماهنگ است. فرمانده جدید نیروهای نظامی آمریکا و ناتو، متخصص در رهبری نیروهای ضربتی ویژه بوده و تاکنون عملیات موفقیت‌آمیز متعددی را علیه افراد و گروه‌های شورشی در عراق فرماندهی کرده است.

دستگیری صدام حسین، در حوالی تکریت توسط نیروهای ویژه آمریکا، به فرماندهی مک‌کریستال صورت گرفت. مک کریستان فرماندهی عملیات تعقیب و سرانجام کشتن "الزرقاوی" رهبر تروریست‌های القاعده در عراق را نیز، به عهده داشت. مک‌کریستال کارشناس جنگ‌های نامنظم و نامتقارن با واحد‌های کوچک نظامی است. از این پس وی فرماندهی ۷۰ هزار سرباز ناتو، از جمله نیروهای آلمانی را برعهده خواهد داشت. تا پایان سال ۲۰۰۹ بیست هزار سرباز دیگر آمریکایی به نیروهای ناتو افزوده خواهند شد.

وزیر دفاع آمریکا درباره این جابه‌جائی گفت: «زمان این تغییر فرا رسیده بود، ماموریت افغانستان نیاز به فکر و شروعی نو از طریق یک فرماندهی جدید دارد.»

انتقال تجربه عراق به افغانستان

باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، خواهان انتقال استراتژی نظامی موفقیت‌آمیز از عراق به افغانستان است. آمریکا با افزایش سربازان خود در افغانستان درصدد اجرای عملیات هدفمند علیه شورشیان و بیرون راندن آنان از مناطق مختلف است. تجربه عراق نشان می‌دهد که تنها با نگاهداری مناطق آزادشده، تحقق برنامه‌های عمرانی امکان‌پذیر است.

یکی دیگر از درس‌های قابل تکرار از جنگ عراق، ایجاد شبکه انتظامی فشرده با ترکیبی از نیروهای خارجی و محلی، در افغانستان است. این اقدامات باید در خدمت ثبات و بازسازی در افغانستان باشد.

SE / BB