کنسرت محمدرضا شجریان به همراه گروه شهناز • گفت‌وگو با محمدرضا شجریان
۱۳۸۸ شهریور ۶, جمعه
دویچه وله: آقای شجریان، در لیست شهرهایی که تور اروپایی‌تان در آنها اجرا می‌شود، در آلمان بیشترین تعداد اجراها را دارید، در شهرهای مختلف مثل برلین، کلن و اشتوتگارت. علت این انتخاب چه بوده و با چه هدفی صورت گرفته است؟
محمدرضا شجریان: اولین دعوتی که از ما شد، از رادیو کلن بود که کنسرت برگزار بکنیم و براساس همان برنامه رادیو کلن بود که ما برنامه‌های دیگری هم در آلمان گذاشته‌ایم و چند تا هم در کشورهای دیگر اضافه کردیم. ما همیشه در بین کنسرت‌هایی که داریم، در آلمان بیشترین اجراها را داشته‌ایم. دوستانی که در آلمان داریم، برنامه‌ها را خوب برگزار می‌کردند، این بود که ما همیشه با آنها کار کردیم. در شهرها و کشورهای دیگر ما کمتر امکان برای سفر و فراهم شدن کنسرت یا گرفتن سالن را داشتیم و سالن مناسب هم هیچ وقت گیرمان نمی‌آمده است و این بود که بیشتر کنسرت‌های ما در آلمان برگزار شده است.
در رابطه با نوع و فضای کارهایی که در تور اروپایی‌تان اجرا می‌شود توضیح دهید، به ویژه در رابطه با قطعاتی که ساخته شماست؟
این برنامه دو بخش دارد. یک بخش همایون و یک بخش شور است که در بخش شور، دو تا آهنگ از خود من است و در همایون هم یک آهنگ از من است و یک آهنگ هم از آقای درخشانی است. بعد در بخش شور چهارمضراب و پیش‌درآمد هم ساخته‌ی خود من است و در همایون، ساخته‌ی آقای درخشانی است. در واقع مجموعاً کارهای من و آقای درخشانی است.
در مورد ترکیب فعلی گروه «شهناز» بفرمایید و این‌که به تعداد این گروه اضافه شده است!
بله. گروه‌مان در تهران حدودا سیزده نفر بود. الان سه نفر اضافه شده‌اند. یک نوازنده‌ی بم صراحی است. به کمانچه‌مان هم یک نفر اضافه کردیم و یک قانون هم اضافه کردیم.
شما در زمینه‌ی ساخت سازهای جدید هم بسیار موفق بوده‌اید. لطفا در ارتباط با این سازها که در همین تور هم از آنها استفاده می‌شود، نامشان و ویژگی‌های‌شان توضیح دهید؟
ما در این تور سه تا از سازهای‌مان را نمی‌توانیم بیاوریم، چون سازها خیلی بزرگ‌اند و حقیقت‌اش حمل آنها به خارج از ایران برای‌مان بسیار پردردسر می‌شود و هرچه فکر کردیم، دیدیم نمی‌توانیم آنها را بیاوریم و برای‌مان خیلی مشکل ایجاد خواهد کرد. این است که سازهای بزرگ‌مان را در تهران استفاده می‌کنیم که یکی سنتور باس است که اسم‌اش تندر است و یک بم صراحی است که کنتراباس است. و یکی دیگر ویلون سل است. این سازها خیلی بزرگ‌اند و آوردن‌شان به خارج از ایران، ما را دچار دردسر می‌کند. این است که به جای آنها جایگزین کردیم و از سازهای کوچکتر دیگری استفاده می‌کنیم. ولی ازاین سازها اگر در تهران کنسرت بگذاریم، حتماً استفاده خواهیم کرد.
قرار بود شما در تیرماه امسال اجرایی در تهران داشته باشید. علت برگزارنشدن این کنسرت چه بود؟
ما همان روز بعد از انتخابات وقتی دیدم که شرایط خاصی در مملکت پیش آمده، متوجه شدیم که به یقین این رشته سر دراز خواهد داشت و برای کنسرت‌های ما مشکل ایجاد خواهد شد. این بود که ما همان روز اول، یعنی روز ۲۳ یا ۲۴ خرداد اعلام کردیم که کنسرت‌های تیرماه را برگزار نمی‌کنیم، تا زمانی که فضای مناسب برای برگزاری کنسرت‌ها باشد.
درحال حاضر برنامه‌ی خاصی برای اجرا در ایران دارید؟
الان هفت ماه است که گروه‌مان تمرین می‌کند. برای کنسرتی که در تیرماه داشتیم، که فعلاً ما آن کنسرت را تعطیل کردیم و گذاشته‌ایم برای ماه‌های دیگری که شرایط مناسب باشد. بعد همین کارهای تازه را روی صحنه خواهیم آورد.
آقای شجریان دررابطه با ادامه‌ی همکاری‌تان با گروه «شهناز» بفرمایید.
من سالها به چنین گروه بزرگی احساس نیاز می‌کردم و بعد وقتی که آقای درخشانی را دیدم که علاقمند هستند، با همفکری و کمک ایشان ما این گروه را تشکیل دادیم که سازهای ایرانی باشند و به صورت تنظیم برای ساز و ارکستر. قطعات هم به شکلی باشد که برای کنسرت‌های بزرگ مناسب باشد. چون سالها بود که با گروه‌های کوچک برنامه داشتیم، همه تک صدایی بودند. اما الان دارد تنظیم می‌شود و چند صدایی خواهد بود.
در برخی از خبرگزاری‌ها اعلام شد، معاون رادیویی صدا و سیما عنوان کرده است که آثار شما را دیگر در رادیو پخش نمی‌کنند، به دنبال شکایتی که کرده بودید. چه واکنشی به این تصمیم دارید؟
من جدی خواسته بودم. چون چندین بار از آنها خواستم که صدای من را پخش نکنند. اجازه نمی‌دهم پخش بکنند. من اصلا دوست ندارم که صدای من از این سازمان پخش بشود. آنها متوجه نمی‌شدند، من هم مجبور شدم که قانوناً شکایت بکنم و ازشان بخواهم که دیگر صدای من را پخش نکنند. بدین جهت است که آنها هم گفته‌اند که ما دیگر پخش نمی‌کنیم.
مصاحبه گر: کاوه بهرامی
تحریریه: شهرام احدی
برای شنیدن گفت‌وگو با محمدرضا شجریان، لینک پایین صفحه را کلیک کنید.