Ватикан: Што значи Светата година 2025?
24 декември 2024Теологот од Аугсбург, Јорг Ернести добро се сеќава на Бадник 1974. Тогаш имал само осум години, но се сеќава на најавата на телевизиската програма во весникот: „23:25 часот - отворање на Светата година под папата Павле VI“. - директен пренос од плоштадот Свети Петар во Рим“. Целото негово семејство било приковано за телевизорот, тогаш тоа бил еден од најголемите телевизиски настани. Го пренесувале 40 телевизиски станици и се проценува дека емитувањето го следеле една милијарда луѓе.
Теолозите денес многу добро знае што е Света или Јубилејна година за Католичката црква: всушност, таа била воведена дури од папата Бонифациј VIII. во 1300 година и замислена да се слави само на почетокот на секој век. Модел бил обичајот на Евреите да ја слават „годината на простувањето“ (shenat hayobel) на секои 50 години, што се замислува буквално и материјално: секој половина век добар верник ќе им ги простува сите долгови на своите должници. Во Католичката црква остана само убава намера во молитвата Оче наш („...прости ни ги гревовите како што им проштеваме на нашите должници...“), а ни папата Бонифациј тоа не го мислел премногу буквално: тука не станувало збор за паричните долгови, но во таа година на аџиите во Рим ќе им биле простени сите гревови. Бесплатно - што никако не беше самообјасниво во тоа време.
Одлична работа!
Ернести ни објаснува како одлуката на папата во тоа време била спонтана, но не без калкулација: во црквата се зголемувало непријателството против Бонифациј VIII., се слушале и обвинувања за ерес, што во тие денови не било само опасност за вечната душа, но и за забрзано заминување во другиот свет. Но, овој потег бил полн погодок: аџиите навалиле во Рим, а од папата не биле само одушевени само верниците, туку и за гостилниците во Вечниот град.
Недолго потоа, Католичката црква повторно се нашла во неволја, бидејќи немала само еден, туку двајца папи: еден во Рим и еден во Авињон. Тогаш се присетиле на одличната кампања, па брзо и 1350 година била прогласена за „света“. Тоа поминувало толку добро, што од 15 век на секои 25 години се одржува ваков јубилеј. Денес не е само туристички магнет за Рим, каде и следната година се очекуваат дополнителни 30 милиони аџии, туку и голема претстава: централната врата на базиликата Свети Петар, во нормални околности, не само што е затворена, туку и заѕидана. Папата потоа со свои раце го зграпчува симболичниот боздоган и го пробива ѕидот - веќе е јасно дека се ќе биде подготвено за папата Франциско и тогаш тој само ќе помине низ таа врата.
Па зар уште една...
Но, не се малку верниците кои веќе доживеале цела низа Свети години, бидејќи од 1518 година имало и „вонредни“. Една била посветена на поддршката на Полска во борбата против Турците, но некои можеби ќе се сетат и на Маријанската година што папата Пие XII ја прогласи за 1954 година, а во 1974 година папата Павле VI всушност го проби ѕидот по трет пат: првиот пат беше во 1966 година по повод завршувањето на Вториот ватикански собор, потоа од 29 јуни 1967 година до јуни следната година како прослава на враќањето на годината на мачеништвото на апостолите Петар и Павле.
И Јован Павле Втори се фрли со цело срце на отворање Света година: од Велигден 1983 година беше прогласена вонредна Света година на избавување, на Духовден 1987 година свечено беше прогласена Втората Маријанска година, а потоа го затекна и „редовната“ јубилејна, 2000 година. И папата Франциско е вреден: само две години откако беше избран, тој ја прогласи 2015 година за вонредна Света година на милосрдието, а новина е што оваа, всушност редовна Света 2025 година, која започнува овој Божиќ, е придружена со слоганот: „Аџии на надежта“.
Аџии на надеж
Папата на тој начин предупредува дека Црквата и сите ние се наоѓаме во свет полн со кризи и конфликти. Во овој глобализиран свет, Третата светска војна веќе е во тек, а жртвите по правило се најсиромашните жители на нашата планета, која бездушно се експлоатира и останува гладна. Наше е тогаш во оваа Света година да тргнеме на аџилак на надежта за со нашата вера и добрина да направиме нешто против ова зло.
А ако тој аџилак нè води во Рим, повторно тамошните ресторани немаат ништо против, а туристичките работници успеаја да се пробијат со своите маркетиншки визии, па оваа Света година има дури и своја маскота - фигурата Луце. Дали со сите аџии ќе бидат среќни и сите во Ватикан - тоа останува отворено. Бидејќи на 6 септември ЛГБТК заедницата најави и масовна посета на базиликата Свети Петар.
Дури и да ја пропуштите оваа прилика да ви бидат простени сите гревови, сосема е сигурно дека ни претстои уште една вонредна света година: во 2033 година ќе се навршат два милениуми од распнувањето на Спасителот, а тогаш на папата, кој и да е тогаш, ќе му биде тешко да одолее на искушението.