Drezno zwraca eksponaty

Szefowi Miejskich Muzeów Drezna Gisbertowi Porstmannowi cała ta procedura przypomina Franza Kafkę. Oto przebieg wydarzeń: Muzeum Kraszewskiego w Dreźnie, miejsce upamiętniające polskiego pisarza Józefa Ignacego Kraszewskiego (1812-1887) musi po ponad 50 latach zwrócić Polsce prawie wszystkie eksponaty. Są wśród nich obrazy, dokumenty, meble i m.in. kopia rękopisu trylogii saskiej Kraszewskiego. W Dreźnie pozostaną tylko pistolet, szabla i mały stolik.

Podstawą decyzji jest niemal zapomniana uchwała sejmu z 2001 roku, zgodnie z którą dobra kulturalne, liczące ponad 50 lat, można udostępniać zagranicy w ramach depozytu na okres nie dłuższy niż 5 lat. 

Ta regulacja dotyczy również muzeów w Rapperswillu w Szwajcarii i w Stambule. W tamtych przypadkach chodzi o zwrot pojedynczych eksponatów.

Nieodwołalny koniec

Prawie zapomniana w Polsce ustawa, której przepisy wykonawcze weszły w życie w 2008 roku, została odkryta przez specjalistę od ochrony zabytków. Po intensywnych rozmowach, między innymi z ambasadą i MSZ, drezdeńskie Muzeum Kraszewskiego otrzymało z końcem września oficjalne pismo z polskiego Ministerstwa Kultury, wzywające do zwrotu wszystkich 160 wypożyczonych w Polsce eksponatów. Pierwszy transport zaplanowano na 19 grudnia 2011 roku.

To była dobra współpraca

Dyrektor Porstmann jest rozgoryczony. Nawet polscy koledzy nie mogą tego zrozumieć. Ścisłe związki Kraszewskiego z Dreznem zmobilizowały warszawskie Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie do zaprojektowania w dwóch językach wystawy w historycznym miejscu zamieszkania pisarza. Stanowiła ona stały depozyt.

Historia Muzeum

Muzeum w Dreźnie założono w 1960 roku w ramach polsko-niemieckiego układu o współpracy kulturalnej. Pomyślane pierwotnie jako miejsce upamiętnienia życia i twórczości Kraszewskiego, w minionych latach przekształcało się coraz bardziej w Centrum niemiecko-polskiego dialogu.

Budynek w szwajcarskim stylu rustykalnym jest też siedzibą Towarzystwa Niemiecko-Polskiego w Dreźnie.

Spędził w Dreźnie 21 lat

Józef Ignacy Kraszewski już jako student dołączył do polskiego ruchu niepodległościowego. Po upadku powstania styczniowego, przybył 3 lutego 1863 roku do Drezna, gdzie spędził 21 lat. W sumie pozostawił po sobie około 240 powieści i opowiadań.

Co dalej?

Muzeum Kraszewskiego, które było przez ponad 5 dziesięcioleci żywym przykładem niemiecko-polskiej wymiany kulturalnej, nie poddaje się. W przyszłości chciałoby prezentować w swoich wnętrzach polską kulturę i sztukę współczesną. Szefowa Joanna Magacz wymienia takie dziedziny jak film, fotografię, modę, design, grafikę i sztukę budowlaną.

Rocznie odwiedzało tę placówkę blisko 4000 osób. Wiele wpisów do księgi pamiątkowej sformułowanych jest po polsku.

dpa, epd, dapd / Iwona D. Metzner

red. odp.: Alexandra Jarecka