Podróż sentymentalna. Wałęsa, Merkel, Gorbaczow w Berlinie

Dzisiejszy spacer po moście przy Bornholmer Strasse był dla pani kanclerz trochę jak podróż do przeszłości. 9 listopada 1989 roku młoda Angela Merkel, wtedy jeszcze w zawodzie fizyka, podobnie jak tysiące mieszkańców NRD postanowiła na własne oczy przekonać się o otwarciu granic między wschodnią a zachodnią częścią Berlina. Dziś, tak jak przed dwudziestu laty, Angela Merkel spacerowała po Bornholmer Strasse. Dziś jednak już nie jako zwykły obywatel NRD, a kanclerz Niemiec. Merkel to najwidoczniejszy symbol zjednoczenia kraju, do którego by nie doszło, gdyby nie 9 listopada 1989 roku.

Wzruszający spacer

20 lat póżniej Angela Merkel ponownie poczuła się jak wtedy i również tym razem towarzyszyły jej tysiące osób. 9 listopada 2009 roku Merkel przekroczyła jednak ten sam most już jako szefowa rządu zjednoczonych Niemiec, a u jej boku szli byli prezydenci Polski i ZSRR Lech Wałęsa i Michaił Gorbaczow.

Most przy Bornholmer Strasse był 20 lat temu najbardziej wysuniętym na północ przejściem granicznym Berlina i pierwszym, które pod naciskiem tłumów z NRD, zostało otwarte.

Dwa dziesięciolecia póżniej Angela Merkel jest także mocno wzruszona przechodząc ze wschodniej na zachodnią stronę - "Cieszę się, że przechodzimy teraz w tym miejscu w taki prosty sposób, bez całego dyplomatycznego protokołu, bo to mi naprawdę przypomina te chwile sprzed dwudziestu lat".

Opłacało się walczyć

"Dzisiaj wyrasta nowe pokolenie ludzi, którzy są otwarci na świat. Dla takiego celu opłacało się walczyć", powiedziała Merkel. Kanclerz Niemiec podziękowała również Michaiłowi Gorbaczowowi za to, że nie zdecydował sią interweniować i użyć przemocy, jak czynili to niejednokrotnie jego poprzednicy- "Miał pan odwagę nie ingerować w toczący się bieg spraw. To było więcej, niż mogliśmy oczekiwać".

Szefowa niemieckiego rządu podkreśliła również rolę "Solidarności", która wielu obywatelom NRD "w niewiarygodny sposób dodała odwagi". Zwracając się do Lecha Wałęsy Angela Merkel przypomniała, iż to właśnie dlatego doszło do silnego osłabienia władzy komunistycznej, "bo sprzeciw przyszedł ze strony klasy robotniczej".

Enerdowcy w 1989: "Yes, we can"

Dysydent enerdowski i wcześniejszy szef urzędu ds. akt Stasi Joachim Gauck porównał zryw wschodnich Niemców jesienią 1989 roku do ducha nadziei, jaki towarzyszył kampanii wyborczej Baraka Obamy - "Yes, we can, to były w 1989 roku słowa: Wir sind das Volk (tłum red.: Naród to my)".

Gauck powiedział również, że "obywatele NRD studiowali wprawdzie posłuszeństwo i lękliwość, ale zdali egzamin z wolności".

Berlin świętuje!

Centrum Berlina zagęszcza się z godziny na godzinę. Na uroczystości 20-lecia rocznicy upadku muru berlińskiego przyjechało do stolicy Niemiec zdecydowanie więcej turystów, niż oczekiwano. Na oficjalną część obchodów akredytowało się prawie trzy tysiące dziennikarzy z całego świata. W wieczornym, kulminacyjnym punkcie programu weźmie udział prawie 30 szefów państw i rządów. Są wśród nich prezydenci Francji i Rosji, Sarkozy i Medwedjew, jak również polski premier Donald Tusk i minister spraw zagranicznych USA, Hillary Clinton.

Nobliści w Berlinie

Zaraz po uroczystościach rocznicowych odbywa się w Berlinie dwudniowe spotkanie laureatów Pokojowej Nagrody Nobla. Wielu z nich przyjechało już wcześniej, by wziąć udział w obchodach 9-tego listopada. Są wśród nich m.in. Lech Wałęsa, Michaił Gorbaczow i Nelson Mandela.

Byłemu polskiemu prezydentowi i laureatowi Nobla przypadło dziś szczególne zadanie. Lech Wałęsa będzie tym, który podczas wieczornych uroczystości popchnie pierwszą z tysiąca kostek domina, jakie runą w centrum Berlina symbolizując upadający mur.

Róża Romaniec, DW Berlin

red. odp. Marcin Antosiewicz