د مهاتما ګاندي د قتل ۷۰ تلین - د گاندي د زیږون او قتل سفر

موهن داس کرم چند ګاندي د ۱۸۶۹م کال د اکتوبر میاشتې په ۲ نیټه د هندوستان د ګجرات ایالت په پوربندر ښار کې زیږیدلی دی. د هغه د پلار نوم کرم چند ګاندي وو. د موهن داس د زیږون پرمهال، د هغه پلار کرم چند د پوربندر ښار لومړی وزیر وو.

په ۱۸۸۳م کال کې موهن داس کرم چند ګاندي له کستوریا ماکانجي کپاډیا سره واده وکړ. هغه مهال د هغوی دواړو عمر ۱۳ کاله وو. دوی دواړو څلور بچیان درلودل.

موهن داس ګاندهي په ۱۸۸۸م کال کې د لوړو زده کړو له پاره لندن ته ولاړ. په لندن کې نوموړي تر ۱۸۹‍۱م کال پورې حقوق ولوستل. تر قانون پوه کیدو وروسته، نوموړی بیرته هندوستان ته وګرځید.

په ۱۸۹۳م کال کې موهن داس ګاندي سویلي افریقا ته ولاړ او هلته یې په وکالت پیل وکړ. د وکالت دغه لړۍ تر ۱۹۱۵م کال پورې روانه وه. په همدې ترڅ کې یعنې په ۱۹۱۳م کال کې نوموړي د لومړي ځل له پاره د «عدم تشدد» نظریه وړاندې کړه.

په ۱۹۲۱م کال کې د هندوستان کانګریس ګوند ګاندي ته مهم مسوولیتونه ور وسپارل. تر دې وخته پورې هغه په هندوستان کې د انګریز واکدارانو پر خلاف د روانو هڅو په تړاو یو ښه اخلاقي مثال یا ځواک ګرځیدلی وو. په همدې ورځو کې ګاندي د انګریز واکدارانو پر خلاف د ملکي نافرمانیو خوځښت پیل کړ. هغه وخت بیا ګاندي ونیول شو او دوه کاله په زندان محکوم کړل شو.

په ۱۹۳۰م کال کې مون داس ګاندي د «مالګې د مارش» په نامه مشهور مشار پیل کړ. دغه اعتراض په اصل کې په ایالتي کچه د مالګې د اجارې پر خلاف وو. په دې ترڅ کې ګاندي نږدې ۳۵۰ کیلومتره اوږد سفر وکړ او له په دې هڅه کې وو چې خلک په خپل مارش کې شامل کړي. د دې مارش له امله ګاندي او د هغه زرګونه ملګري زنداني هم شول.

په ۱۹۳۲م کال کې ګاندي د نه خوړلو په احتجاج لاس پورې کړ. د ګاندي دغه احتجاج د هندوستان په ټولنه کې د ذات پالنې پر ضد وو. په هندوستان کې د «اچهوت» په نامه یوې ټولنې مساوي حقوق نه درلودل.

په ۱۹۴۲م کال کې موهن داس ګاندي په هندوستان کې د بریتانوي حکومت خلاف د «هند ترک کړئ» تر نامه لاندې یو خوځښت پیل وکړ. د خلکو په دې خوځښت کې ګڼ شمیر کسانو د هغه ملتیا کوله. نوموړی یو ځل بیا هم د خپل دې خوځښت له امله ونیول شو او تر ۱۹۴۴م کال پورې په زندان کې وو. په دې ترڅ کې نوموړي په هندوستان کې د خلکو د خپلواکۍ له پاره هلې ځلې کولې.

په ۱۹۴۷م کال کې هندوستان خپله خپلواکي ترلاسه کړه چې له امله یې هندوستان او پاکستان د نړۍ په نقشه کې دوه خپلواک هیوادونه ور زیات شول. که څه هم موهن داس کرم چند ګاندي د هندوستان دویش خلاف وو، خو بیا هم د هغه ټولې هڅې په اوبو لاهو شوې.

د ۱۹۴۸م کال د جنوري میاشتې په ۳۰مه نیټه ګاندي په قتل ورسید. د هغه د قتل تور پر یو هندو سخت دریځي ولګول شو. د هند د دې وتلې څیرې د دفن په مراسمو کې کابو دوه میلیونه هندوانو ګډون وکړ.