Gjermani: Rreziku i humbjes së kontrollit mbi Covid-19
31 Tetor 2020Kemi një mbyllje më të lehtë të Gjermanisë se në valën e parë të pandemisë në pranverë. Kancelarja Angela Merkel tha në Bundestag (29.09.) se synimi i masave është "kufizimi sistematik i kontakteve". Ajo kërkoi që të hiqet dorë nga "çdo kontakt jo detyrimisht i nevojshëm". Takimet duhet të kufizohen "masivisht dhe më e mira me 75%", tha ajo.
Në deklaratën qeveritare para Bundestagut, Merkeli mbrojti atë për të cilën federata dhe rajonet, 16 landet federale gjermane, kishin rënë dakord të mërkurën (28.10.). Brenda 90 minutash ra dakord kancelarja këtë herë me kryeministrat e landeve – përballë shtimit me 70-75% të numrit të infektimeve krahasuar me një javë më parë.
Masat përfshijnë reduktimin për katër javë, deri në fund të nëntorit, të kontakteve sociale: në publik do të lejohet të takohen jo më shumë se 10 vetë nga 2 familje të ndryshme.
Sipas disa studimeve, të cituara javën e kaluar në revistën "Science", 46-66 përqind e infektimeve me Sars-Cov-2 ndodhin në ambjente private, në familje. Por vendimtare që virusi të përhapet, pra që epidemia të vazhdojë nuk është banimi bashkë, por takimi me persona jashtë familjes.
Më tej, që nga e hëna (02.11.) do të mbyllen edhe restorantet, baret, palestrat dhe do të ndalohen pjesa më e madhe e aktiviteteve të argëtimit publik. Hotelet nuk do të pranojnë më turistë. Ndeshjet sportive profesioniste do të zhvillohen pa spektatorë. Por: do të mbeten hapur shkollat, kopshtet, dyqanet e shitjes me pakicë.
Probleme me sjelljen dhe me zinxhirin e kontakteve
Kufizimi i infektimeve në këtë pandemi varet qartësisht nga dy faktorë: Së pari nga sjellja e njerëzve. Së dyti nga aftësia e shtetit për të testuar dhe ndjekur zinxhirin e personave të infektuar, të cilët pastaj izolohen.
Përsa i përket sjelljes së njerëzve: Kufizimet në valën e parë të pandemisë u respektuan me disiplinë në Gjermani sepse virusi qe më i panjohur. Dhe njerëzit këtu kishin më shumë frikë. Por në verë, pas mbylljes, numri i të infektuarve ra. Virusi është dobësuar, konstatuan disa ekspertë. Të tjerë filluan ta vënë në dyshim faktin se a do të kemi një valë të dytë infektimesh, tipike për pandemitë.
Kjo solli shkujdesje në sjellje. Njerëzit filluan udhëtimet për pushime, edhe jashtë Gjermanisë. Pasoja qe rritja e menjëhershme e numrit të të infektuarve. Festat, dasmat, aktivitetet e dëfrimit me shumë vetë, koret u kthyen në vatra të rritjes së infektimeve. Në këto „superspreading-events" persona të infektuar pa simptoma infektojnë shumë të tjerë.
Kështu, në Gjermani, nga 300 infektime të reja (në disa ditë) në fillim të korrikut, aktualisht po ecim drejt 19.000 infektimeve të reja, në ditë (18.681 më 30.10.).
Përsa i përket reagimit të shtetit: sistemi shëndetësor gjerman ende i përballon të infektuarit. Por po lëkundet vija e parë e mbrojtjes nga infektimet në Gjermani: Zyrat e Shëndetit Publik. Janë ato që ndjekin zinxhirin e kontakteve, të personave të infektuar.
Sa rrezikohet funksionimi i Zyrave të Shëndetit Publik?
Zyrat e Shëndetit Publik kanë nisur të humbasin kontrollin mbi gjendjen. Vetëm për 75% të rasteve arrijnë ato të gjejnë tani shkakun e infektimit dhe personat që ka kontaktuar një i infektuar. 400 Zyra të Shëndetit Publik ka në Gjermani. Në shumë rajone ato po ndihmohen edhe nga ushtria gjermane, nga Bundeswehri, për ndjekjen e kontakteve. Por megjithëkëtë, shtimi masiv i numrit të të infektuarve i ka çuar ato në limit të kapaciteteve.
Kjo megjithëse sistemi gjerman i ndjekjes së zinxhirit të infektimeve, përmes Zyrave të Shëndetit Publik, konsiderohet më i miri në Evropë.
Ai është ngritur shumë vite më parë, si sistem i mbrojtjes nga epidemi të tjera. Gjermania përfitoi nga kjo, në valën e parë të Covid-19, kur pas testimeve masive që në krye, të infektuarit dhe personat e kontaktit të tyre i kalonin në karantinë.
Ngarkesë mesatare e spitaleve gjermane
Aktualisht në spitale detyrohen të shtrohen gjashtë përqind e personave të testuar pozitivë. Por me këtë ritëm të shtimit të infektimeve, edhe në Gjermani, pavionet e reanimacionit do të ndodhen shpejt para problemeve.
Kjo jo sepse në Gjermani mungojnë aparaturat. Por mungon kryesisht personeli i kualifikuar për to. Një fenomen i ri është edhe shtimi i infektimeve tek të moshuarit.
Në Gjermani megjithatë ende ka shtretër intensivë bosh, në dallim nga shtetet fqinje. Të premten e kaluar në Gjermani erdhën nga Holanda pacientët e parë, të valës së dytë të Covid-19. Në Holandë shtretërit intensivë po mbushen.
Shteti kompenson treçerekun e humbjes ekonomike
Në situatën aktuale qeveria gjermane po bën më të mirën e mundshme për të zbutur pasojat. Përballë ndërhyrjes me këto masa në liritë e qytetarëve, qeveria dha siguri se efekti i kufizimeve do të verifikohet që pas dy javësh.
Ministri gjerman i Ekonomisë, Peter Altmeier i tha DW se qeveria nuk kishte pasur alternativë tjetër. Të gjithë ekspertët i thanë qeverisë që "të merrte një vendim për kufizimin e intensitetit e dendurisë së kontakteve sociale". Dhe qeveria vendosi "të mos mbyllë shkollat e kopshtet". Por të mbyllë pjesërisht fronte të tjera, vërtet me pasoja, por ku ajo mund të kompensojë financiarisht. Ndihma financiare për kompanitë e prekura "është rruga më me pak dëme, si mund të veprojmë," tha Altmeier.
Mbyllja prek më fort degët turistike, gastronominë dhe hotelerinë. Ministrja e Shtetit për Kulturën, Monika Gruetters kërkoi në një intervistë me Bild-Zeitung një paketë emergjente të re edhe për kulturën. "Bëhet fjalë për jetë a vdekje" në këtë degë, tha ajo, përballë mbylljes së teatrove, operave e sallave të koncerteve.
Në këtë situatë, qeveria do t'u kompensojë bizneseve të vogla deri në 75 përqind të qarkullimit të humbur nga mbyllja. Bizneseve më të mëdha do t'u kompensohet deri në 70 përqind. Si masë orientimi do të shërbejë qarkullimi i tyre i të njëjtit muaj, në vitin 2019. Kjo pritet t'i kushtojë 7 deri në 10 miliardë euro qeverisë gjermane.
Kancelarja Merkel paralajmëroi (29.09.) në Bundestag se "Dimri do të jetë i vështirë - katër muaj të gjatë dhe të vështirë" „Por do të përfundojë", kujtoi ajo me optimizëm.