AB ile Çin arasında gergin zirve

AB ile Çin arasında bugün iki yıl sonra ilk kez düzenlenen liderler zirvesine Rusya'nın Ukrayna işgali ve bunun Avrupa ile Çin arasındaki olası etkileri damgasını vurdu.

Videokonferans yoluyla gerçekleşen zirvede AB liderleri, Pekin yönetiminden Ukrayna'ya destek vermesini ve Rusya'ya mesafe koymasını talep etti. Pekin yönetimi ise Ukrayna'da barışın sağlanmasına destek olmak için "kendi bildiği yolda” çaba göstereceğini duyurdu.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen,  AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, zirve kapsamında önce Çin Başbakanı Li Kıçiang, daha sonra da Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüştü.

AB'den "mali ve askeri yardım" uyarısı

Zirve sonrasında açıklama yapan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB ve Çin'in Ukrayna'daki savaşın küresel güvenliği ve dünya ekonomisini tehdit ettiği konusunda mutabık olduklarını söyledi.

"Yaptırımları baypas edecek her girişim ve Rusya'ya yapılacak yardım savaşın daha uzun sürmesine yol açar” diyen Michel, Rusya'ya yapılacak olası mali ve askeri yardımlar konusunda "teyyakuzda olacaklarını” açıkladı.

"Yaptırımlarımıza müdahale etmemesi gerektiğini Çin'e çok net bir şekilde ilettik” bilgisini paylaşan Michel, Çin'in savaşın sona erdirilmesi için atacağı adımların ise hem Avrupalılar hem de uluslararası toplum tarafından memnuniyetle karşılanacağını söyledi.

Dolaylı tehdit

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise, Rusya'ya destek vermesi halinde bunun Çin'in Avrupa'daki saygınlığına büyük zarar vereceğine dikkat çekerek,  "Rusya'nın savaşı sürdürmesi için verilecek desteği hiç bir Avrupa vatandaşı kabul edemez” dedi. 

Von der Leyen, ayrıca Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin sadece Avrupa kıtasının geleceğini belirlemeyeceğini, aynı zamanda Avrupa'nın dünyanın geri kalanı ile ilişkilerinin geleceğini de tayin edeceğini vurguladı.

Pekin "ABD'den bağımsız politikalar” talep etti

Çin devlet televizyonu CCTV'ye göre ise Çin tarafı, görüşmede AB'ye "ABD'den bağımsız” hareket etmesi yönündeki beklentisini iletti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in, AB'den Çin ile görüşlerini "bağımsız” bir şekilde oluşturmasını beklediklerini aktardığı belirtildi. Şi'nin ayrıca AB liderlerine Ukrayna krizi konusunda birlikte çalışmayı, krizin başka alanları etkilemesini önlemeyi önerdiği bildirildi.

Başbakan Li'nin ise yaklaşık iki saat süren görüşmesinde AB liderlerine Ukrayna'da barışın sağlanmasına destek olmak için ülkesinin "kendi bildiği yolda” çaba göstermeye devam edeceğini söylediği açıklandı.

Çin devlet televizyonu CCTV'ye göre Li, ülkesinin barışı desteklediğini, müzakereleri teşvik ettiğini, ülkelerin toprak bütünlüğünün korunması ve uluslararası hukuka bağlı kalınmasından yana olduğunu vurguladı.

"Taraf tutmaya zorlanmayı reddediyoruz”

Zirve öncesinde açıklama yapan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijan ise Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırım politikalarını eleştirdi.

Soğuk Savaş yaklaşımları ile bloklaşmalara direnilmesi gerektiğini söyleyen sözcü, Çin'in sorunlara yaptırımlar yoluyla çözüm bulunması arayışına karşı olduğunu, taraf tutmaya zorlanmayı da reddettiklerini vurguladı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi Çin, Batı'nın eleştirilerine rağmen bugüne kadar Rusya'nın Ukrayna işgalini kınamayarak Rusya- Ukrayna ihtilafına taraf olmayacağını ifade ediyor.

Reuters, dpa, AFP/ DA, BK

© Deutsche Welle Türkçe