1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Gözler Lal Mescidi’nde

Ajanslar5 Temmuz 2007

İslamabad’daki Lal Mescidi’ni işgal edenler, dini liderlerin çağrılarına rağmen teslim olmadı. Radikal İslamcıların kalesi Lal Mescidi'nde bulunanların çoğunun canlı kalkan olarak kullanıldığı tahmin ediliyor.

https://p.dw.com/p/BCur
Mescit, güvenlik güçleri tarafından kuşatıldı.
Mescit, güvenlik güçleri tarafından kuşatıldı.Fotoğraf: AP

Pakistan’ın başkenti İslamabad’daki Lal Mescidi’nin güvenlik güçlerince ablukası sürerken, dün burka giymiş vaziyette kaçmaya çalışan mescidin imamlarından Abdül Aziz, mescitte bulunanları teslim olmaya çağırdı, ancak bu çağrıya karşılık gelmedi.

Salı günü güvenlik güçleriyle meydana gelen çatımalarda 16 kişi ölmüş, 150 kadar kişi de yaralanmıştı. İşgale son vermeleri için medrese öğreıcilerine ültimatom verilmiş, çok sayıda kişi mescidi terk etmişti. Ancak mescitte hala çoğunluğu kadın, 850 kadar öğrencinin bulunduğu tahmin ediliyor. Kimi kaynaklar ise 2 bin 500 kadar öğrenciden bahsediyor.

Fakat görgü tanıkları ve hükümet kaynakları içeride bulunanların dışarı çıkmalarının engellendiğini söylüyor. Pakistan Din İşleri Bakanı İcaz ül Hak, Lal Mescidi’nde 30 kadar silahlı "teröristin" öğrencileri alıkoyduğunu belirtti ve teslim olanların "yasalara uygun olarak" muamele göreceği taahhüdünde de bulundu. Halid Pervez adlı yerel yetkili de "içerideki kadın ve erkeklerin, silahlı kişilerce zorla tutulduklarını, bu kişilerin kadınları ve çocukları canlı kalkan olarak kullandıklarını" söyledi.

Talibanlar yetiştiriyor

Lal Mescidi 1965'te din adamı Muhammed Abdullah tarafından kuruldu.
Lal Mescidi 1965'te din adamı Muhammed Abdullah tarafından kuruldu.Fotoğraf: DW

Uzun süredir Pakistan yönetimi ile çekişen İslamabad’daki Lal Mescidi, öteden beri radikal İslamcıların kalesi olarak biliniyor. Aslında bir medrese olan Lal Mescidi’nde eğitim alan öğrenciler, Devlet Başkanı Pervez Müşerref karşıtı ve amaçları Pakistan’da Taliban tarzı bir şeriat düzeni kurmak. Ancak bu medrese, Pakistan’daki şeriat yanlılarının tek yuvası değil, ayrıca Lal Mescidi’nde Taliban yanlısı öğrenci yetiştirildiği de yıllardır biliniyor.

Şeriat uygulamalarını Pakistan’da yaymak amacı güden başkent İslamabad'daki Lal Mescidi, 1965 yılında din adamı Muhammed Abdullah tarafından kuruldu. Radikal İslamcıların kalesi olarak bilinen Lal Mescidi’ne bağlı iki medrese din eğitimi alan yaklaşık 5 bin öğrenci var. Laiklik yanlısı Devlet Başkanı Pervez Müşerref ve Amerikan karşıtı olan bu medrese, Afganistan’daki Taliban hareketi ile yakınlık içinde.

Yaklaşık 5 bin öğrencisi olmasına rağmen ülkedeki nüfuzu ve desteğinin ise daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Zira Lal Mescid üyeleri, başkentte kendi ahlak polisini oluşturup şeriat mahkemeleri kurmuş ve Müşerref iktidarına karşı bir “gölge devlet“ haline dönüşmüş durumda.

El Kaide bağlantısı

Güvenlik güçlerinin kuşatması altındaki Lal Mescidi’nin şimdiki dini lideri ise burka giyerek kaçmaya çalışırken yakalanan imam Abdül Aziz. Bir saldırıda ölen babası Abdullah’tan 1998 yılında bu görevi devralan Abdül Aziz, yakalandıktan sonra El Kaide’yle de bağlantısı olduğunu teslim etti.

Usame Bin Ladin ile görüştüğünü söyleyen imam, Taliban tarzı öğrenci hareketinin, “yabancı dostlarıyla“ bir bağlantısı olmadığını öne sürüyor. Abdül Aziz, ayrıca İslamabad'da yönetim karşıtı hareketin derinlik kazandığını, bazı militan örgütlerin silah tedarik ettiğini de itiraf ediyor.

Diğer yandan 2005 yılında Londra’da meydana gelen El Kaide bağlantılı saldırılardan sonra İngiliz polisinin elde ettiği ipuçları bu medreseye kadar uzanmış ve İngiliz polisi bu medresede arama yapmak istemişti. Ancak radikal İslamcıların yuvası haline gelen tek yer Lal Mescidi değil, Pakistan’da çok sayıda din okulunda şeriat yanlısı öğrenciler yetiştiriliyor. Nitekim Afganistan’daki Taliban hareketinin temelleri de Pakistan’daki medreselere kadar uzanıyor. Taliban, Afganistan’daki savaştan kaçarak bu medreselerde eğitim görmüş Peştun mülteciler ve mülteci kamplarından toplanan askerlerin biraraya gelmesiyle ortaya çıkmıştı.

On binlerce medrese

Pakistan’da köktenci yetiştiren medreselerin sayısı 10 bin ila 30 bin arası tahmin ediliyor.
Pakistan’da köktenci yetiştiren medreselerin sayısı 10 bin ila 30 bin arası tahmin ediliyor.Fotoğraf: AP

Pakistan’da köktenci yetiştiren medreselerin sayısı ise tam olarak bilinmiyor, ancak 10 bin ila 30 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Bu okullarda eğitim gören öğrencilerin sayısının da 1,5 milyon civarında olduğu ifade ediliyor. 11 Eylül saldırılarından sonra din okullarının daha fazla kontrol edilmesi gündeme gelmişti, ancak gözlemciler bu konuda çok fazla şey yapılmadığı kanaatinde.

Aksine Pakistan’da 11 Eylül sonrası, askeri darbenin ardından 2002 yılında ilk kez yapılan seçimlerde, radikal dincilerin güç kazandığı gözleniyor. Bu seçimlerde Pervez Müşerref’in karşısındaki en ciddi İslami muhalefet, altı İslamcı partinin oluşturduğu Muttahida Meclis-i Amal (MMA) isimli yapılanma, beklenenin üzerinde oy olarak üçüncü olmuştu.