Güney Kore Devlet Başkanı'na "kalkışma" suçlaması
5 Aralık 2024
Güney Kore'de sıkıyönetim ilan ettikten sonra muhalefetin tepkisi nedeniyle kararını geri almak zorunda kalan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol hakkında soruşturma başlatıldı. Ulusal polis teşkilatının soruşturma birimi yöneticisi Woo Kong Suu, Devlet Başkanı Yoon hakkında "kalkışma" suçlamasıyla soruşturma başlatıldığını bildirdi.
Güney Kore yasalarına göre, "kalkışma" suçlamasında devlet başkanının dokunulmazlığı geçerli sayılmıyor, bu suçta idam cezası dahi verilebiliyor. Muhalefet partileri, Yoon ve sıkıyönetim ilanında rolü olanlar hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.
Görevinden azledilmesi isteniyor
Ulusal Meclis'te Perşembe sabahı yapılan oturumda muhalefet partileri Yoon'un görevinden azledilmesini talep eden önergeyi sundu. Milletvekili Kim Seung Von, sıkıyönetim ilanının "Affedilemez bir suç olduğunu ve bağışlamayacağına" dikkati çekti. Güney Kore haber ajansı Yonhap, muhalefet partilerinin sunduğu önergenin Cumartesi yerel saatle 19.00'da oylamaya sunulacağını duyurdu.
300 üyeli Ulusal Meclis'te muhalefet partileri çoğunluğu elinde bulunduruyor. Ancak muhalefetin, Yoon'un görevinden azledilebilmesi için gereken üçte iki çoğunluğu sağlayabilmesi için Halkın Gücü Partisi'nden (PPP) sekiz oya ihtiyacı var. PPP'nin Meclis Grup Başkanı Choo Kyung Ho ise partinin 108 vekilinin Devlet Başkanı'nın görevinden azledilmesini reddedeceğini bildirdi. PPP lideri Han Dong Hoon da önergenin kabul edilmesini engellemek için çaba göstereceklerini belirtti. Öte yandan Han, gazetecilere yaptığı açıklamada Devlet Başkanı'ndan partiden ayrılmasını istediklerini söyledi. Han, partisinin "Anayasaya aykırı şekilde sıkıyönetim ilan eden bir Devlet Başkanı'nı savunmak" istemediğini kaydetti.
Eğer önerge Ulusal Meclis'te kabul edilirse, Yoon Anayasa Mahkemesi kararını verene kadar görevinden uzaklaştırılacak. Anayasa Mahkemesi Yoon'un görevinden azledilmesini onaylarsa, ülkede 60 gün içinde erken seçimlerin yapılması gerekiyor.
Savunma Bakanı istifasını sundu
Öte yandan ülkedeki kısa süreli sıkıyönetim sonrasında Savunma Bakanı Kim Yong Hyun istifa etti. Yoon'un ofisinden yapılan açıklamada "Devlet Başkanı'nın Savunma Bakanı'nın istifasını kabul ettiği ve görevinden azlettiği" belirtildi. Güney Kore'nin Suudi Arabistan Büyükelçisi Choi Byung Hyuk'un ise yeni Savunma Bakanı olarak aday gösterildiği ifade edildi.
Güney Kore haber ajansı Yonhap ise eski Savunma Bakanı hakkında yurt dışına çıkış yasağı konduğunu duyurdu.
Yonhap, sıkıyönetim komutanı olarak görev yapan Genelkurmay Başkanı'nın da istifasını sunduğunu aktardı.
Sıkıyönetim krizi
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, Salı günü beklenmedik bir şekilde "Özgür Kore Cumhuriyeti'ni Kuzey Kore komünist güçleri tehdidine karşı koruma" gerekçesiyle ülkede sıkıyönetim ilan etmişti. Ancak muhalefet partilerinden vekillerin sıkıyönetime tepki göstermesi üzerine, parlamentoda oylama yapılmış ve sıkıyönetim kararı "geçersiz" sayılmıştı. Güney Kore anayasasına göre, Ulusal Meclis'te çoğunluk talep ettiği takdirde, sıkıyönetim kararının kaldırılması gerekiyor. Parlamentodaki oylama sonrasında Yoon, sıkıyönetim kararını geri çekmek zorunda kalmış, ancak Yoon'un sıkıyönetim adımı ülkede siyasi kriz yaratmıştı.
Sıkıyönetim krizi öncesinde de ana muhalefet partisi Demokratik Parti'nin mecliste hükümetin bütçe tasarısını reddetmesi ve ülkenin bazı önde gelen savcılarının azli için önerge vermesi, hükümetle gerilimin tırmanmasına yol açmıştı.
DW, AFP/JD, EC