İsrail ile Hizbullah arasındaki ateşkes ne öngörüyor?

İsrail ile Lübnan'daki Hizbullah arasındaki karşılıklı saldırılar Çarşamba gününden itibaren geçerli olan ateşkes ile şimdilik sona erdi. İsrail güvenlik kabinesinin Salı akşamı yaptığı toplantıda kabul edilen ateşkes anlaşmasının detayları şöyle: 

Karşılıklı ateşin sona ermesi

ABD ve Fransa'nın arabuluculuğu ile sağlanan ateşkese göre, İsrail, Lübnan topraklarına yönelik, sivil ya da askeri tüm hedeflere karadan, havadan ve denizden tüm saldırılarına son verecek. Başta Hizbullah milisleri ile onun müttefikleri olmak üzere, Lübnan'daki tüm silahlı gruplar İsrail'e karşı saldırılarını durduracak.

İsrail ile Lübnan, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının önemini kabul edecek ve söz konusu karara uyacak. İlgili karar, Lübnan'ın güneyinde konuşlu bulunan BM Barış Gücü'nün (UNIFIL), görev bölgesinde Lübnan devletine bağlı olmayan silahlı unsurlardan arındırma konusunda Lübnan ordusuna destek sağlama yetkisi veriyor. Ayrıca UNIFIL'e, imkanları ölçüsünde, görev bölgesinde hiçbir düşmanca faaliyette bulunulmamasını sağlama sorumluluğu tevdi ediliyor. 1701 sayılı BM kararı ile İsrail ile Hizbullah arasında 2006 yılında yaşanan çatışmalar sona erdirilmişti.

İsrail'in geri çekilmesi

İsrail önümüzdeki 60 gün içinde, Lübnan'ın güneyindeki tüm güçlerini kademe kademe bu topraklardan çekecek. Yeniden Lübnan ordusunun kontrolüne bırakılacak bölgeye Lübnan askerleri konuşlandırılacak. Litani Nehri'nin güneyinde kalan bölgede sadece Lübnan ordusu, polisi ve UNIFIL'e bağlı askerler görev yapacak. Ateşkes anlaşması bunun yanı sıra, her iki tarafın (İsrail ve Lübnan), uluslararası hukuk çerçevesinde kendini savunma hakkını saklı tutuyor.

Hizbullah'ın geri çekilmesi

Hizbullah kendine ait tüm silahlı birliklerini, İsrail sınırına 30 kilometre mesafede olan Litani Nehri'nin kuzeyine çekecek. Örgütün tüm askeri tesisleri ortadan kaldırılacak.

Siviller yaşadığı bölgelere dönecek

Yaşanan çatışmalar sebebiyle Lübnan'ın güneyinden kaçmak zorunda kalan siviller evlerine dönebilecek. İsrail'in saldırılarının ardından 1,2 milyondan fazla insan Lübnan'dan kaçmak zorunda kalmıştı. İsrail tarafında da ülkenin kuzeyinde ikamet eden on binlerce kişi evini terk ederek güvenli bölgelere gitmişti.

Ateşkese uyumun gözetilmesi

Lübnan Parlamento Başkan Yardımcısı Elias Bou Saab, yürürlüğe giren ateşkes ile ilgili son günlerdeki müzakerelerde en tartışmalı konunun, ateşkesin kimin tarafından denetleneceği sorusu olduğunu dile getirdi. Bou Saab, varılan anlaşma ile halihazırda geçerli olan ateşkesin UNIFIL, Lübnan ordusu ve İsrail ordusu tarafından gözetildiği mekanizmaya ABD ve Fransa'nın da dahil edileceğini, ABD'nin aynı zamanda bu mekanizmanın yönetimini üstleneceğini aktardı.

Ateşkes müzakerelerine katılan bir İsrailli ve bir Batılı uzmanın bildirdiğine göre, olası bir ateşkes ihlalini İsrail söz konusu yapıya bildirecek ve Fransa ile ABD, gerçekten bir ihlal olup olmadığını kontrol ettikten sonra gerekli tedbirleri alacak.

Lübnan, topraklarının güneyine 10 bin asker konuşlandıracak ve bu askerlere Fransa ile ABD tarafından destek sağlanacak. Ayrıca Litani bölgesini sınırlayan hat boyunca tüm köprü ve yollara kontrol noktaları kurulacak.

Tek taraflı saldırılar

İsrail hükümet temsilcileri, ülke güvenliğine karşı bir tehdit hissettikleri anda Hizbullah hedeflerine yönelik saldırılara devam edileceğini dile getirdi. İsrailli yetkililer, bu bağlamda Hizbullah milislerine olası bir silah ve askeri teçhizat tedariğinin tehdit olarak algılanacağını vurguluyor. Bir İsrailli hükümet üyesi, ateşkes anlaşmasının sağlanmasında büyük payı olan, ABD Başkanı Joe Biden'ın Baş Danışmanı, İsrail asıllı ABD'li başmüzakereci Amos Hochstein'ın bu konuda İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'ya güvence verdiğini dile getirdi.

İsrail güvenlik kabinesinin ateşkesi kabul etme kararı aldığı toplantısının ardından kameraların karşısına geçen Netanyahu, Hizbullah'ın anlaşmaya uymaması halinde örgüte karşı saldırıların yeniden başlayacağını bildirmişti. İsrail'li yetkili, Lübnan'ın güneyindeki hareketliliğin İsrail tarafından insansız hava araçları (İHA) ile izleneceğini bildirdi. Lübnan'lı bir hükümet görevlisi de, kendi egemenlik haklarını zedeleyecek her girişime karşı direneceklerini belirtti.

 

Reuters / ET,JD

DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?