İzlanda'da sünnet yasağı tartışması

İzlanda meclisinde erkek sünnetinin bebeklerin ve oğlan çocuklarının haklarını korumak amacıyla yasaklanmasını öngören bir yasa tasarısı görüşülüyor.

Merkez-sağ İlerici Parti milletvekili Silja Dogg Gunnarsdottir tarafından hazırlanan yasa tasarısı, erkek çocukların sünnetini ahlaki açıdan uluslararası toplum tarafından kınanan kadın sünnetine benzetiyor. Tasarı, "cinsel organlarının tamamı ya da bir kısmının kesilmesi suretiyle bir çocuğun beden ya da sağlığının zarar görmesine" neden olan kişilere altı yıl hapis cezası getirilmesini öngörüyor. Gunnarsdottir, yasa tasarısının "dine karşı olmadığını" savunuyor.

BM Çocuk Hakları Bildirgesi'ni alıntılayan tasarısa, herhangi bir sağlık gerekçesi mevcut olmadığı takdirde sünnetin erkek çocuklarının "haklarının bir ihlali" olduğu savunuluyor. BM Bildirgesi'nin 24'üncü maddesinde, "Taraf Devletler, çocukların sağlığı için zararlı geleneksel uygulamaların kaldırılması amacıyla uygun ve etkili her türlü önlemi alırlar" ifadeleri yer alıyor.

Dini çevrelerden tepki, doktorlardan destek

Söz konusu yasa tasarısı, dünya genelinde Müslüman, Hristiyan ve Yahudi liderlerin tepkisini çekiyor.

Avrupa Topluluğu Piskoposlar Konferansları Başkanı Kardinal Reinhard Marx, "Söz konusu yasa tasarısı inanç özgürlüğüne tehlikeli bir saldırı" dedi. Tasarının "belirli dini toplulukları lekelediğini" söyleyen Marx, "Sünnetin kriminalize edilmesi derin endişe uyandıran, son derece vahim bir hamle" şeklinde konuştu.

Yahudi göçmenlerin İsrail'e getirilmesi için faaliyet gösteren Yahudi Ajansı'nın sözcüsü Avi Mayer de tasarının "Yahudi ve Müslüman inançları için binyıllarca temel bir gelenek" olagelmiş sünnet için bir tehdit teşkil ettiğini söyledi. Mayer, sünnetin "BM tarafından HIV/AIDS virüsünün yayılmasını engellemenin bir yolu olarak teşvik edildiğini" söyledi.

İzlanda Müslümanlar Birliği Başkanı Salmann Tamimi ise tasarı hazırlanırken Müslüman ve Yahudi topluluklarına yeterince danışılmadığını belirtti. Tamimi, tasarının "İzlanda'nın itibarı için kötü olduğunu" ifade etti.

Öte yandan 500'ü aşkın İzlandalı doktor, sünnet yasağını destekleyen ve sünnetin "avantajlarına ağır basan riskler taşıdığını" söyleyen bir dilekçeye imza attı.

Tasarıyı 8 Şubat'ta görüşmeye başlayan İzlanda meclisinin 7 Haziran'da başlayacak yaz tatilinden önce kararını vermesi bekleniyor.

"Kız" yerine "çocuk"

Dünya genelinde yaklaşık 200 milyon kız çocuğu ve kadının muzdarip olduğu kadın sünneti, İzlanda'da 2005 yılında yasaklanmıştı. Ağırlıklı olarak Müslümanlar ve Yahudiler tarafından uygulanan erkek sünneti içinse ülkede benzer bir yasa bulunmuyor. Şu an görüşülmekte olan yasa tasarısı, mevcut yasadaki "kız" sözcüğünün "çocuk" olarak değiştirilmesini öngörüyor. Söz konusu yasa tasarısını 30 Ocak'ta İzlanda meclisinde sunan Gunnarsdottir, "Tüm çocuklar için aynı yasaya sahip olmalıyız" demişti.

348 bin 580 kişinin yaşadığı İzlanda'daki Yahudi ve Müslüman nüfusu çok az. Ülkedeki iki Müslüman derneğin toplamda binden az üyesi bulunurken, ülkede yaklaşık 250 Yahudi yaşıyor. İzlanda sağlık birimlerinin aktardığı verilere göre, ülkede 2006 yılından beri yaklaşık 20 kez sünnet yapıldı.

Tasarı kabul edildiği takdirde ilk kez bir Avrupa ülkesinde sünnet yasaklanmış olacak.

AFP/BÜ,BÖ

© Deutsche Welle Türkçe