PEN: 115 yazar baskı ve şiddet gördü
21 Mart 2023Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN), geçen yıl dünya çapında 115 yazarın şiddete maruz kaldığını bildirdi. PEN'in, Almanya'nın Darmstadt kentindeki merkezinde yapılan açıklamada, söz konusu 115 yazardan birçoğunun, saldırı, baskı ve tutuklamalara maruz kaldığı ve on yazarın öldürüldüğü duyuruldu.
Dünyanın nerede ise tüm bölgelerinde yazarların, ulusal güvenlik açısından tehdit oldukları gerekçesi ile gözaltına alındığını, işkence gördüğünü ve özgürlüklerinin ellerinden alındığını bildiren PEN, buna örnek olarak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından serbest bırakılmaları talep edilmesine rağmen yıllardır Türkiye'de cezaevinde tutulan Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş'ı örnek gösterdi. Uluslararası Yazarlar Birliği'nin bu bağlamda örnek gösterdiği bir başka isim, Nobel Barış Ödülü sahibi, insan hakları savunucusu Belaruslu Ales Bialiatski oldu. Bialiatski, birkaç hafta önce Belarus'ta bir mahkeme tarafından on yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Yazarların en fazla baskıya maruz kaldığı ülkeler, PEN tarafından Bahreyn, Suudi Arabistan, Mısır, Çin, Rusya ve Zimbabve olarak sıralanıyor. Çok sayıda yazarın Myanmar ve Afganistan'dan kaçtığı belirtilirken, Küba ve Nikaragua'da bazı yazarların ülkeyi terk etmeye zorlandığı vurgulanıyor.
PEN Almanya örgütünün başkan yardımcısı Cornelia Zetzsche, "Haklarındaki mahkeme kararlarına rağmen, İran'da Atife Haharmalyan'ın ya da Zimbabve'de Tsitsi Dangarembga'nın cesaretleri etkileyici. Onların kendi ülkelerinde sivil toplum için çabaları, bize demokrasilerin ne denli kırılgan olduğunu gösteriyor" ifadelerini kullandı.
68 gazeteci öldürüldü
PEN'in raporunda yayınlanan verilere göre 2022 yılında, 31'i Amerika kıtasındaki ülkelerde olmak üzere, dünya genelinde 68 gazeteci katledildi. Meksika'nın, savaş bölgeleri dışında gazeteciler için en tehlikeli ülke olduğu vurgulanırken, Ukrayna, Suriye, Yemen ve Etiyopya gibi savaş ya da iç savaşın olduğu ülkelerde gazeteciliğin son derece riskli bir meslek olduğu da raporda yer aldı.
1921 yılında İngiltere'nin başkenti Londra'da kurulan PEN'in, aralarında Türkiye'nin de olduğu 100'den fazla ülkede 147 merkezi bulunuyor.
DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl ulaşırım?
epd / ET,TY