Petrol rezervlerinin geleceği kaygılandırıyor
12 Mayıs 2008İnsanoğlu petrole doymuyor. Petrole hücum 1864’te başladı. Günümüze kadar geçen nispeten kısa süre içinde bütün dünyadaki rezervlerin yaklaşık %40’ı tüketildi. Uzmanlar, 40 yıla kadar son petrol kuyusunun da kapanacağını söylüyor. Ama bu tahmin tüketimin aynı düzeyde kalacağı varsayımıyla doğru çıkabilir. Petrole olan susuzluk bu hızla artarsa son rezervlerin ömrü 30 yılı geçmeyecek. Ancak bu tahminlerin püf noktası, bundan 30 yıl önce de hampetrole 30 yıllık ömür biçilmiş olması. Bu hesaba göre ham petrol rezervlerinin kurumuş olması gerekirdi. Oysa yerin altında üçte biri Ortadoğu’da olmak üzere daha 240 giga ton ham petrol yatıyor.
Alman ticari bankalarından Deka Bank’ın hammadde uzmanı Dora Borbely: “Hesaptaki yanılmanın bir nedeni, rezervlerin petrol çıkarılan devletlerce belirlenmesi. Yabancı uzmanlara izin verilmediğinden, Ortadoğu’nun gerçek potansiyelini tahmin etmek zor. Bir diğer neden de rezervlerin petrol fiyatına paralel olarak artması. Günümüzün teknolojisiyle ve cari fiyatlarla çıkarılması mümkün olan ham petrol rezervleri esas alınıyor.”
Kanada’nın kumlu petrolü kıymete bindi
Kanada’nın yüzeydeki kumullarından süzerek çıkarılan ham petrolün varili 50 ila 60 dolara maloluyor. Varil fiyatı 30 dolar iken bu rezervler dikkate alınmıyordu. Varil fiyatı Kanada petrolünün maliyetini bir kat aşınca bu havza da global rezervlere dahil edildi.
Petrol azaldıkça keşfedilmesi ve çıkarılması zorlaşıyor. Kuzey Kutbundaki petroller gibi. Rusya Kuzey Kutbunun dibine bayrağını dikerek buradaki dev rezervlere tek başına sahip olmak istediğini ilan etmiş oldu. Fiyat artınca Almanya’da bile yeni petrol kaynakları aramaya başlandı. Dora Borbely pahalanan petrolün maceraperestleri cesaretlendirdiği görüşünde: “Maliyet açısından makul olanı, büyük rezervlerin işletilmesi. Bavyera’daki petrol aramalarından hayır beklenmemeli. Petrol hızla azaldığı için, her yerde petrol aramanın cazibesi artıyor.”
Brezilya’nın rezervleri
Ancak Brezilya açıklarında olduğu gibi tek tük de olsa büyük petrol rezervleri de keşfediliyor. Güneydeki Tupi deniz dibi petrol sahasının kapasitesi 8 milyar varili buluyor. Son otuz yılın en büyük petrol kaynağı 33 milyar varillik kapasitesiyle Carioca bölgesinde bulunmuştu. Borbely: “Brezilya’da keşfedilen petrol global rezervlerin %2,5’unu oluşturuyor. İlerde de buna benzer petrol yatakları bulunacaktır. Sorun üretim maliyetinin artmasında. Tupi petrolü denizin beşbuçuk km. dibindeki bir tuz tabakasının altında yatıyor. Mevcut teknolojilerle petrolün ne zaman ve kaça çıkarılabileceğini kestirmek zor.”
Miyadını ne zaman doldurur?
Üretim maliyetinin artması, petrolün artık ucuzlamayacağını gösteriyor. Üretimin yanısıra nakliyat ve depolama maliyetlerini de düşünmek gerekiyor. En geç, petrolü çıkarmak için harcanan enerji çıkarılan petrolün enerjisini aştığı zaman kara altın miyadını doldurmuş olacak.