ABD'de başkanlık seçimlerini Trump kazandı

Çin'den, Donald Trump'ın başkanlık seçimini önde tamamlamasına temkinli bir tepki geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, olağan basın brifinginde "Çin-ABD ilişkilerine karşılıklı saygı, barış içinde bir arada yaşama ve kazan-kazan iş birliği ilkeleri temelinde yaklaşmaya ve ele almaya devam edeceğiz" dedi. 

Çin'in ABD politikasının tutarlı olduğunu belirten Mao, Trump'ın yeniden seçilme olasılığı hakkında doğrudan yorum yapmazken "ABD başkanlık seçimleri ABD'nin iç meselesidir. Amerikan halkının seçimine saygı duyuyoruz" ifadesini kullandı. Sözcü, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Trump'ı arayarak tebrik edip etmeyeceği sorusuna ise "ABD seçim sonuçları açıklandıktan ve resmi olarak ilan edildikten sonra, ilgili konuları olağan uygulamalara uygun olarak ele alacağız" yanıtını verdi.

 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov, Putin'in ABD Başkanı seçilmesinden dolayı Donald Trump'ı kutlayıp kutlamayacağı konusunda bir bilgiye sahip olmadığını dile getirerek insanların, ABD'nin Rusya'ya karşı dostane hisler besleyen bir ülke olmadığını bilmeleri gerektiğini ifade etti. 

Amerikalı siyasetçilerin Rusya hakkındaki söylemlerinin kendileri tarafından izlenip analiz edildiğini belirten Peskov, Washington ile Moskova arasındaki ilişkilerin olabilecek en kötü seviyede olduğunu ve bundan daha kötüye gitmesinin mümkün olamayacağını vurguladı. 

ABD'nin izlediği dış politikayı değiştirebileceğini dile getiren Peskov, bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini "Ocak ayında göreceğiz" dedi. ABD'de geleneksel olarak başkanlar Ocak ayında yapılan yemin töreninin ardından görevine başlıyor.

Zaharova: Hallelujah

Donald Trump'ın başkanlık ipini göğüslemesine Moskova'dan ilk resmi tepkiyi veren isim Dışişleri Bakanı Sözcüsü Maria Zaharova oldu. Zaharova, Telegram kanalında "Hallelujah" (Tanrı'ya şükür) mesajını paylaşarak Trump'ın ülkesini seven biri olduğunu söyledi. 

Eski Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev de, Telegram'da Trump'ın Rusya için önemli bir niteliğe sahip olduğunu dile getirdi. "Kiev'deki pislikler için üzücü bir gün" ifadelerini kullanan Medvedev, "Trump bir iş adamı olarak çeşitli uşaklara, yalakalara, aptal müttefiklere, aptalca yardım projelerine ve obur uluslararası örgütlere para harcamaya dayanamıyor" dedi.
 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sosyal medya platformu X üzerinden ABD'de başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump'ı tebrik etti. Erdoğan mesajında "Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan başkanlık seçimini büyük bir mücadelenin ardından kazanarak yeniden ABD Başkanı seçilen dostum Donald Trump'ı tebrik ediyorum. Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni dönemde, Türkiye-ABD ilişkilerinin güçlenmesini, Filistin meselesi ve Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere bölgesel ve küresel çapta yaşanan krizlerin, savaşların son bulmasını temenni ediyor; daha adil bir dünya için daha fazla çaba sarf edileceğine inanıyorum. Seçimlerin dost ve müttefik ABD halkı ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum" ifadelerini kullandı.

Almanya Başbakanı Scholz'dan tebrik mesajı

Almanya Başbakanı Olaf Scholz da  Trump'ı tebrik ederek Almanya ve ABD'nin Atlantik'in her iki yakasında refah ve özgürlüğü teşvik etmek için başarılı bir şekilde birlikte çalıştıklarını söyledi ve "Vatandaşlarımızın yararına bunu sürdüreceğiz" dedi.

ABD Başkanlık Seçimi sonuçları resmen açıklanmamış olsa da yeni başkan olmasına artık kesin gözü ile bakılan Donald Trump'a ülke dışından tebrik mesajları gelmeye başladı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yayınladığı kutlama mesajında, Trump ile "daha önce dört yıl boyunca olduğu gibi saygı ve tutku içinde" iş birliği yapmaya hazır olduğunu duyurdu. Macron, X hesabından paylaştığı mesajında "daha fazla barış ve refah için" birlikte çaba göstereceklerini ifade etti.

Trump ile birlikte çalışmaktan mutluluk duyacağını duyuran İngiltere Başbakanı Keir Starmer da, tebrik mesajında "İngiltere ile ABD arasındaki özel ilişkilerin, Atlantik'in her iki yanında gelecek yıllarda daha da gelişeceğini biliyorum" dedi.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da Beyaz Saray'a "tarihi bir dönüş" yaptığını belirttiği Trump'ı kutlayarak "Beyaz Saray'a dönüşünüz Amerika için yeni bir başlangıç ve İsrail ile ABD arasındaki büyük ittifaka olan güçlü bir inançtır" dedi. 

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy mesajında, "Etkileyici seçim zaferinden" dolayı tebrik ettiği Donald Trump'ın, Ukrayna'da "adil bir barışın" sağlanması için çaba göstereceğini umut ettiğini belirtti. Trump, daha önce seçim kampanyası boyunca, başkan seçilmesi halinde Ukrayna'ya yapılan yardımları büyük oranda azaltacağını dile getirmişti.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise, Donald Trump'ı kutladığı mesajında şu ifadeleri kullandı: "O'nun liderlik özellikleri İttifakımızı güçlü tutmak için belirleyici olacak. NATO içinde barışı ve kuvveti artırmak amacıyla yeniden birlikte çalışacağımız için mutluyum." 
 

Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık Seçimleri'ni kazandığının kesinleşmesi üzerine Donald Trump, zafer konuşması yapmak üzere Florida'daki seçim izleme merkezinde sahneye çıktı. Sözlerine "Tarih yazdık" diyerek başlayan Trump, bunun ABD için muhteşem bir zafer olduğunu söyledi. Her vatandaşı için savaşacağını söyleyen Trump, "Ülkemize yardım edeceğiz. Ülkemizin çok kötü bir şekilde yardıma ihtiyacı var. Sınırlarımızı düzelteceğiz. Ülkemizle ilgili her şeyi düzelteceğiz" ifadelerini kullandı. 
 

ABD Başkanlık Seçimi'nde pek çok eyalette oy sayımının sonuna yaklaşılırken sonuçlar da giderek netleşmeye başladı. Henüz iki aday da resmen kendilerini Beyaz Saray'a taşıyacak delege sayısına ulaşmamış olsa da aralarında Fox News'in de olduğu bazı televizyon ve haber portalları, Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump'ın seçimi kazandığını duyurmaya başladı.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, az önce yaptığı açıklamada "Donald Trump'ın 'Önce Amerika' ajandasını hayata geçirmeye hazır ve istekliyiz. Donald Trump şu anda bizim seçilmiş Başkanımızdır" ifadelerini kullandı.

Ülkenin kuzeydoğusunda yer alan ve dokuz delege çıkaran Connecticut eyaletinde seçimi büyük olasılıkla Demokratların adayı Kamala Harris'in kazandığı duyuruldu.

Oyların yüzde 91'inin sayımının tamamlandığı Wisconsin eyaletinde ise Trump'ın yüzde 51,2, Harris'in ise yüzde 47,2 oy oranına ulaştığı aktarıldı.

CNN ve NBC News'in aktardığına göre Donald Trump Pensilvanya'yı kazandı. Bu da Trump'ın Beyaz Saray'daki ikinci dönemine çok yaklaştığı anlamına geliyor. 
Pensilvanya başkanlık seçimlerinde anahtar rol oynayan eyaletlerden biri çünkü 19 Seçici Kurul oyu ile yüksek oy sayısına sahip. Pensilvanya'yı kazanan aday başkanlık için gerekli 270 delege sayısını elde edebilmek için büyük avantaj sağlıyor.

Amerikan Senatosu'ndaki çoğunluğun Demokratlar'dan Cumhuriyetçilere geçtiği bildiriliyor. ABD medyasının aktardığına göre geride kalan yasama döneminde Demokratlar'ın kontrolünde olan Senato'da çoğunluğu ele geçiren Cumhuriyetçiler, Başkanlık makamına da Donald Trump'ın gelmesi ile birlikte çok güçlü bir şekilde iktidara gelmiş olacak.

Senato'nun kendi partisine geçmesi, olası başkanlığında seçim vaatlerini hayata geçirme ya da ABD Yüksek Mahkemesi'nin üyelerini belirleme gibi konularda Trump'ın elini birçok konuda rahatlatacak. ABD'de Kongre, Temsilciler Meclisi ve Senato olarak ikiye ayrılıyor. Başkanlık Seçimi ile birlikte 435 üyeli Temsilciler Meclisi'nin tamamı ve 100 kişiden oluşan Senato'nun da 34 üyesi seçiliyor. 

Cumhuriyetçiler'den Teksas Senatörü John Cornyn, Senato'nun kendilerine geçeceğinin belli olmasından sonra yaptığı açıklamada "Amerika'yı büyütmek için, Senato'yu yeniden işler hale getirerek, Başkan Donald Trump ve yeni muhafazakâr çoğunluk ile çalışacağım için mutluyum" dedi. 
 

ABD başkanlık seçimlerinde sandık çıkış anketlerine göre Georgia eyaletinde de yarışı Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump kazandı. ABD merkezli kamuoyu araştırma şirketi Edison Research'ın sandık çıkış anketlerine göre Trump eyalette oyların yüzde 50,7’sini Demokratların adayı Kamala Harris ise oyların yüzde 48,4'ünü almayı başardı. ABD'nin önde gelen televizyon kanalları NBC, CBS ve CNN'in tahminlerine göre de eyaleti Trump alarak rakibine başkanlık yarışında önemli bir darbe indirdi. Georgia'da 16 delege daha kazanan Trump delege sayısını 246'ya yükseltti. Trump'ın başkan olmak için ihtiyaç duyduğu delege sayısı 270.

ABD'de seçim yarışını şu ana dek önde götüren Donald Trump 16 delegeli kritik eyaletlerden Kuzey Carolina'yı kazandı. Gözler oy sayım sürecinin devam ettiği diğer salıncak eyaletlere çevrildi. 

Beyaz Saray'a gidecek ismi belirleyecek eyaletler, Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Pennsylvania ve Wisconsin'de sonuçlar başa baş. TSİ 07.00 itibarıyla oyların yüzde 70'den fazlasının sayıldığı kritik eyaletler Pennsylvania ve Georgia'da  Trump az farkla önde gözüküyordu. Yine de aradaki fark henüz kazananı ilan etmek için yetersiz. 

Cumhuriyetçi aday Florida'nın yanı sıra partisinin güçlü olduğu Teksas, Güney Carolina ve Indiana'da erken zafer ilan etti. 

Demokrat Kamala Harris ise partisinin kalesi New York, Massachusetts ve Illinois'de yarışı önde bitirdi. Seçimden kısa süre önce yayınlanan ve sürpriz şekilde Harris'in üç puan önde gözüktüğü Iowa'dan da Demokratlar umduğunu bulamadı. 2012'den beri Demokratların kazanamadığı altı delegeli eyalette Trump zafer ilan etti.

Reuters haber ajansı Trump'ın Joe Biden karşısında yenilgi aldığı 2020 seçimlerinden daha iyi bir performans gösterdiğini ancak henüz kazananı ilan etmek için erken olduğunu yazdı. Eğer seçimler bu şekilde tamamlanırsa Trump, Beyaz Saray'a bir dönem ara vererek dönen az sayıdaki Amerikan başkanından biri olacak. Amerikan siyasi tarihinde benzer bir vaka 100 yıldan uzun süre önce yaşanmıştı.

Oy sayımının devam ettiği ABD'de Donald Trump başkanlık yarışını önde götürürken Bitcoin rekor kırdı. Kripto paranın fiyatı 75 bin dolarla tarihi zirvesini gördü. Bundan önceki en yüksek değer Mart ayındaki 73 bin 797 seviyesi olmuştu. Trump kampanyası sırasında ABD'yi "dünyanın Bitcoin ve kripto para başkenti yapma" sözü vermişti. Kampanya döneminde Trump'ın en büyük destekçilerinden olan milyarder iş insanı Elon Musk'ın da kripto para yatırımları bulunuyor.

ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) dört eyalette seçim süreçlerini aksatan bomba ihbarlarını araştırmak üzere devreye girdi. Amerikan CNN televizyonuna göre FBI; Michigan, Wisconsin, Arizona ve Georgia'daki yerel yetkililer ve kolluk kuvvetleri ile temasa geçti. Tümü asılsız çıkan ihbarların bazılarının Rusya merkezli e-mail adreslerinden yapıldığı öne sürülüyor.

Seçimin kritik eyaletlerinden Pennsylvania'da da bomba ihbarları seçimi aksattı. Geçici olarak oy verme işlemine ara verilen iki merkezin Türkiye saatiyle 06.00'a kadar açık tutulması kararlaştırıldı. Bu saatte sandık sırasında bulunan seçmenlere 06.00'dan sonra da oy kullanma izni verilecek. Normalde sürecin TSİ 04.00'da tamamlanması planlanmıştı.

ABD merkezli kamuoyu araştırma şirketi Edison Research'ın sandık çıkış anketine göre gençlerin Donald Trump'a ilgisi arttı. Buna göre, Trump'ı tercih eden 18-29 yaş arası gençlerin oranı 2020 yılına kıyasla altı puan yükselerek, yüzde 42 olarak kaydedildi. Aynı yaş grubunda Kamala Harris'e destek yüzde 55 oldu.

Sandık çıkış anketine göre, 65 yaş üstü grupta seçmenin yüzde 50'si Harris, yüzde 49'u Trump dedi. Trump'ın yaşı daha ileri seçmenden aldığı oy 2020'ye kıyasla üç puan azaldı.

Harris ülke genelinde kadınların yüzde 54'ünün desteğini aldı, öte yandan kadın seçmenin Trump'a desteği iki puan artarak yüzde 44'e yükseldi.

Beyaz Amerikalıların yüzde 55'inin tercihi Donald Trump oldu, ankete göre oyunu Harris'ten yana kullananların oranı yüzde 43 seviyesindeydi. Trump siyah Amerikalıların yüzde 12'sinin oyunu alabildi, bu grupta Kamala Harris'e destek oranı yüzde 86 oldu. Trump'a en az destek verenler sadece yüzde 7 ile siyah kadınlar oldu. 

Harris seçmenleri arasında üniversite mezunlarının oranı yüzde 57 ile daha fazla oldu. En az lisans eğitimi tamamlayıp Trump seçmeni olanların oranı ise yüzde 40 seviyesinde gerçekleşti.

Seçmenlerin yüzde 31'i oy verme davranışlarını ekonominin etkilediğini söyledi. Sandık başına gidenlerin yüzde 11'i göç, yüzde 14'ü kürtaj, yüzde 34'ü demokrasinin durumu ve yüzde 4'ü dış politikaya göre oy tercihinde bulunduklarını ifade etti.

Seçmenlerin yüzde 32'si ABD'nin İsrail'e desteğini "fazla güçlü" bulurken, yüzde 30'u aksi yönde "yetersiz" gördüğünü belirtti. Seçmenlerin yüzde 31'ine göre ise Washington'un İsrail'e sağladığı destek "olması gerektiği gibiydi.

Salıncak eyaletler Wisconsin ve Arizona'nın da aralarında olduğu çok sayıda eyalette sandıklar kapandı. Ayrıca seçimin kritik eyaletlerinden Michigan'ın kalan bölgelerinde de oy kullanma işleminin sonuna gelindi.

Donald Trump 2016 yılında Arizona'yı kazanmış ancak 2020'de yüzde 0,3 farkla Joe Biden'a karşı kaybetmişti. Anketler 11 delegeli eyalette seçmenlerin bir numaralı gündeminin göç meselesi olduğuna işaret ediyor.

10 delegesi bulunan Wisconsin'de seçim öncesi yapılan anketler bir puan farkla yarışı Kamala Harris'in önde bitireceğine işaret ediyordu. Wisconsin'de elde edilecek bir galibiyet Harris için Beyaz Saray'a giden en kestirme yol olarak görülüyor.

Bu arada Amerikan televizyonlarına göre Trump 40 delegesi bulunan Teksas eyaletinde seçimi önde tamamladı.